નોંધણી અધિનિયમ, ૧૯૦૮ની પ્રમુખ જોગવાઇઓ

નોંધણી અધિનિયમ, ૧૯૦૮ની પ્રમુખ જોગવાઇઓ

ફરજિયાત નોંધણીપાત્ર દસ્તાવેજો –  સ્થાવર મિલકતની બક્ષિસ , વેચાણ, 1 વર્ષથી વધુ મુદત્તના ભાડા પટ્ટા, કોર્ટના હુકમ નામા, મુખત્યારનામા (Power of attorney), બાનાખત (sale agreement), વિકાસ કરાર ( Development Agreement), ભાગીદારી દસ્તાવેજ (કલમ-૧૭) 

મરજિયાત નોંધણીપાત્ર દસ્તાવેજો – વસિયતનામું (Will ) , 1 વર્ષથી ઓછી મુદત્તના ભાડા પટ્ટા, જંગમ મિલકતના દસ્તાવેજ, નિકાલ બાકી દાવા અથવા કાર્યવાહીની નોટીસ (lispendens) (કલમ-૧૮)

ફરજિયાત નોંધણીપાત્ર દસ્તાવેજનું રજિસ્ટ્રેશન નહિ કરાવવાનું પરિણામ  (કલમ-૪૯)  

- તેમાં જણાવેલ સ્થાવર મિલક્તને અસર કરશે નહિ. 

- તેવી મિલકત અંગેના કોઈ વ્યવહારના પુરાવા તરીકે સ્વીકારવામાં આવશે નહિ.

દસ્તાવેજ નોંધણી માટે રજુ થાય ત્યારે સબ રજીસ્ટ્રારએ અનુસરવાની પધ્ધતિ (નીચેની બાબતોની ચકાસણી કરવી)

- દસ્તાવેજ ઉપર યોગ્ય સ્ટેમ્પ ડ્યુટી વાપરવામાં આવી છે?

- યોગ્ય નોંધણી ફી ભરવામાં આવેલ છે?

- દસ્તાવેજ ગુજરાતી, હિંદી અથવા અંગ્રેજી ભાષામાં તૈયાર કરેલ હોવો જોઈએ (કલમ-૧૯)

- દસ્તાવેજમાં આવતું બે લીટી વચ્ચેનું લખાણ, તેમાં મૂકેલી કોરી જગ્યા, કરેલી છેકછાક અથવા ફેરફાર ઉપર, તે કરનાર વ્યક્તિ અથવા વ્યકિતઓએ પોતાની સહી કરી છે?

- દસ્તાવેજ સ્થાવર મિલકતને લગતો હોય, ત્યારે તે સ્થાવર મિલકત ઓળખી શકાય તેટલું  વર્ણન કરેલ હોવું જોઈશે. જિલ્લાનું નામ, પેટા જિલ્લા – તાલુકાનું નામ, ગામનું નામ. સર્વે નંબર, વિસ્તાર અને ચતુર દિશાનું વર્ણન (કલમ-૨૧)

- દસ્તાવેજ કરી આપ્યાની તારીખથી 4 માસમાં રજુ કરવાનો રહેશે. ભારતમાં કરી આપેલ દસ્તાવેજમાં વિલંબ 4 માસ સુધી જિલ્લા રજિસ્ટારનીમંજુરીથી ગ્રાહ્ય રાખી શકાય છે.  (કલમ-૨૩)

- ભારતની બહાર કરી આપેલ લેખ ભારતમાં પહોચ્યા પછી ચાર મહિનાની અંદર રજિસ્ટ્રેશન માટે રજુ કરવાનો રહેશે. (કલમ-૨૬)

- અપવાદ: વિલ કોઈપણ સમયે રજુ કરી શકાય છે. (કલમ-૨૭) 

- દસ્તાવેજ,  જે મિલક્ત સંબંધી હોય તે મિલકત જે પેટા જિલ્લા - તાલુકામાં આવેલ હોય તે સબ રજિસ્ટાર કચેરીમાં રજુ કરવાનો રહેશે.  (કલમ-૨૮)

- દસ્તાવેજ યોગ્ય વ્યક્તિએ  રજૂ કરેલ છે?  (દસ્તાવેજ કરી આપનાર. દસ્તાવેજ કરી લેનાર, પ્રતિનિધિ અથવા એજંટ રજુ કરી શકે) (કલમ-૩૨)  

- દસ્તાવેજ, સ્થાવર મિલકતના માલિકી ફેર સંબંધીત હોય ત્યારે દસ્તાવેજ કરી આપનાર/વેચનાર અને  દસ્તાવેજ કરી લેનાર/ખરીદનારના ફોટોગ્રાફ તથા અંગુઠાની છાપ લગાવેલ છે? (કલમ-૩૨એ)

- અશાંત વિસ્તાર ધારા હેઠળની સ્થાવર મિલકતના ફરજિયાત નોંધણી પાત્ર દસ્તાવેજમાં સક્ષમ અધિકારીશ્રીની પરવાનગી મેળવેલ છે? 

- જાહેર ટ્રસ્ટની મિલકત હોય તો ચેરીટી કમિશ્નર કચેરીની  પરવાનગી મેળવેલ છે?

- સરકારે બાંધેલ મિલકત  હોય તો. સક્ષમ અધિકારીશ્રીની પરવાનગી મેળવેલ છે?

- ઇન્કમટેક્ષ વિભાગ/એન્સફોર્સમેન્ટ ડીપાર્ટમેન્ટ (ED) દ્વારા મિલકત ઉપર એટેચમેન્ટ ઓર્ડર આપવામાં આવેલ હોય તો  NOC રજુ કરેલ છે? 

- જમીન મહેસૂલ અધિનિયમની કલમ -૭૩(એ)(એ) હેઠળ અનુસૂચિત જનજાતિના લોકોની જમીન/મિલકતની તબદીલી માટે સક્ષમ અધિકારીશ્રીની પરવાનગી મેળવેલ છે? (અનુસુચિત જનજાતિનું અટક પ્રમાણેનું લીસ્ટ મેળવીને રાખવું હિતાવહ છે)

- નામદાર કોર્ટ/ સક્ષમ અધિકારીશ્રી દ્વારા મનાઈ હુકમ આપેલ હોય તો  NOC રજુ કરેલ છે?

-  દસ્તાવેજ લખી આપનાર, લખી લેનાર તથા સાક્ષીઓના ઓળખના પુરાવા રજુ કરેલ છે? 

    નોંધણીનો ઈન્કાર (કલમ-૩૪)

  - જો જિલ્લા રજિસ્ટ્રાર પણ નોંધણીનો ઇનકાર કરે છે, તો કલમ ૭૭ હેઠળનો દાવો નામદાર સિવિલ કોર્ટમાં તેના આદેશના ત્રીસ દિવસની અંદર દસ્તાવેજની નોંધણી કરાવવાના નિર્દેશ માટે દાખલ કરી શકાય છે.

- જ્યારે સબ-રજિસ્ટ્રાર કોઈ પણ કારણોસર દસ્તાવેજ નોંધણીનો ઇનકાર કરે છે, ત્યારે જિલ્લા રજિસ્ટ્રારને દિન 30માં અપીલ કરી શકાય છે. (પક્ષકારને ઇન્‍કારનો હુકમ મળ્યા તારીખથી ૩૦ દિવસ) (કલમ-૭૩)